Zespół regionalny „Zielony Jawor” z Krempach
Założyciel kierownik i choreograf grupy: Maria Wnęk
W latach 70 i 80 XX wieku strój spiski i obyczaje ludowe przechodziły tzw. kryzys. Nie było mody na noszenie stroju spiskiego, bardzo często ludzie się wstydzili zakładać strój ludowy. Tylko starsze kobiety nosiły stroje na co dzień i w świąteczne dni. Pod koniec lat 80 – tych XXw. (dokładniej w roku 1988) zaczął się ruch ażeby założyć zespół ludowy, ponieważ w każdej wsi obok Krempach istniała jakaś grupa, tylko u nas nic się nie działo. Zainteresowanie było duże i zebrała się dosyć pokaźna grupa młodzieży. Wspólnie zrekonstruowaliśmy zwyczaj „Ogrowanie Moji” i pokazaliśmy na scenie – z dużym powodzeniem ponieważ w konkursie zajęliśmy pierwsze miejsce. Jednakże przyszły sianokosy i żniwa, młodzież potrzebna była do pomocy w pracach polowych. Tak się zakończyła praca z tą grupą.
Dopiero w roku 1989 w listopadzie udało się zebrać liczna grupę dzieci ponad i zaczęła się praca pełna parą. Od tej pory zespół nieustająco ćwiczy w Wiejskim Domu Kultury w Krempachach w 4 grupach wiekowych: „Mali Toniecnici” I i II, „Jaworinki „ i „ Zielony Jawor” z powodzeniem prezentując swoje tańce, zwyczaje i stroje na scenach w naszym regionie w całej Polsce i po świecie. Trzeba również zauważyć, że wraz z aktywnością zespołu zaczął się rozbudzać w mieszkańcach Krempach duch ludowy. Dziewczyny z zespołu i chłopcy coraz częściej zakładali stroje w święta kościelne – nie tylko wtedy jak nieśli chorągwie czy feretrony. Babcie postanowiły swoje wnuczki ubierać na Boże Ciało w „tebetowom burecie”, coraz więcej się zauważało tych akcentów ludowych. Dzisiaj nawet mężczyźni dali sobie uszyć stroje – nogawice , lajbik i sukmane. Kobiety a nawet młode dziewczyny zamawiają sobie takie folkowe sukienki z Tybetu. Podkreślić należy, że jest to bardzo pozytywne zjawisko. Jeżeli my mamy w tym udział jako zespół regionalny to bardzo nas to cieszy.
Repertuar taneczny zespołu jest bardzo szeroki. Przede wszystkim tańce spiskie: 11 choreografii : Gąski, Chustecki, Werbunk, Pragnom Chłopci, Jawor, Madziarski, Mamo moja, Juzef obeseł, Maki, Krympasanka. Tańce słowackie: 6 choreografii – Horehronie, Cesta Hore, Saris , Huzare, Helpa, Karićki Tance węgierskie 2 choreografie – Verbunk z czardaszem i Czardasz Friś Młodsze grupy oprócz tańców spiskich wykonują także tańce tzw charakterystyczne inspirowane muzyka różnych narodów – hiszpańskie, węgierskie, country, rock and roll, oraz muzyką filmowa i taneczną. Obrzędy i zwyczaje ludowe jakie prezentowaliśmy na scenie w formie widowiska: „Ogrowanie Moji” ,„Asynterka – werbunk”, „Owce moje owce”, Tańcuj, tańcuj”, „W Karcmie”, „Na borowki”, „Zimowy wiecór”, „Prucki” „Polywacka”, „Wesele Krympaskie”,”Chory na wondziory” itd. oraz wiele humoresek i skeczy.
Występując w okolicznych regionach zespół zdobywał popularność i coraz częściej otrzymywał ciekawe propozycje koncertów krajowych i zagranicznych. Wielokrotnie zajmowaliśmy czołowe miejsca oraz wyróżnienia podczas konkursów i przeglądów krajowych i zagranicznych. Oto niektóre z nich: Nagrody: m. in Złota maska, Srebrna Maska i wyróżnienie – Czarny Dunajec,I miejsce na międzynarodowym festiwalu Janosików Dukat – Czechy, wyróżnienie Festiwal Międzynarodowy Podpolanie – Słowacja, II Miejsce Małopolskie Talenty Skawina, I miejsce Łużna 2012 – Obrzędy Małopolski, Srebrna Łódka 2013 na Międzynarodowym festiwalu twórczości Młodych w Łodzi. II iejsce na Europejskich Spotkaniach Folklorystycznych w Sokołowie Podlaskim I Miejsce Spiskie Zwyki za „Weseke krympaskie” I Miesce Spiskie Zwyki za „Chory na wondziory”
Młodziez wielokrotnie wystepowała w konkursach recytatorskich, gawędziarskich, instrumentalnych, śpiewaczych i tanecznych (indywidualnie i grupowo) na imprezach spiskich, gminnych, powiatowych i wojewódzkich, zostając laureatami tychże konkursów z czego jesteśmy bardzo dumni. „Zielony Jawor” prezentował swoje tańce na scenach krajowych i zagranicznych: Polska: Warszawa, Kraków, Krzeszowice, Strzegon, Oświęcim, Szczecin, Poznań, Szczawnica, Nowy Sącz, Międzynarodowy Festiwal Ziem Gorskich Zakopane, TKB Żywiec, Nowy Targ, Rabka, cały Spisz, Orawa, Podhale i wiele innych Słowacja: Ćadca, Michalovce, Detva, Zvolen, Krivany,Ćerveny Klaśtor, Komarno Straźke Skalite Trebisov,- Tokaj, Spiska Stara Ves i inne Węgry: Balatonlelle, Balatonboglar, Mesztegno, Ecer, Maglod, Goymro Francja: Paryż, Osny Targi regionalne we Francji Niemcy: Berlin Czechy: Janošikov Dukat-Rožnov pod Radhostem Serbia i Czarnogóra: Janosik, Novy Sad, Kysać. Litwa: Rudomina, Podgrodzie, Wilno. Soleczniki Rumunia: Valea Cerului- Cerpotok Chorwacja : Jelisavac krk
Nagrody Prestiżowe
Posiady teatralne na Orawie 2022 i 2020 Miejsce pierwsze i nominacja na międzywojewódzki sejmik do Bukowiny Tatrzańskiej
Złota Maska Czarny Dunajec 1 miejsce w małopolskich obrzędach w łużnej
Koncert na 50 jubileuszowym Góralskim Karnawale w Bukowinie Tatrzańskiej
Para taneczna z nagroda 1 stopnia Nagroda 1 stopnia w międzynarodowym festiwalu na Litwie
